De transitievergoeding

News Update Employment & Pensions | Augustus 2018

2 August 2018

Hoge Raad: uitsluiting van AOW-ers van transitievergoeding levert geen leeftijdsdiscriminatie op

Vorig jaar diende bij de kantonrechter een zaak waarin een werknemer die met pensioen ging, de transitievergoeding claimde. Volgens de werknemer levert de wettelijke bepaling, dat geen transitievergoeding verschuldigd is als het eindigen van de arbeidsovereenkomst geschiedt in verband met het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd, een verboden onderscheid op. De kantonrechter stelde hierover prejudiciële vragen aan de Hoge Raad.

De Hoge Raad beperkt zijn antwoord tot de werknemers die bij het einde van de arbeidsovereenkomst de AOW-leeftijd of een hogere leeftijd hebben bereikt; en dus niet de werknemers die op grond van een overeenkomst of de wet eerder met pensioen gaan. De Hoge Raad weegt vervolgens af of het onderscheid op grond van leeftijd objectief en redelijk wordt gerechtvaardigd door een legitiem doel en of de middelen om dit doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn. Uit de parlementaire geschiedenis kan worden afgeleid dat de transitievergoeding bedoeld is voor werknemers die zijn aangewezen op het verrichten van arbeid om in hun levensonderhoud te voorzien. Om te voorkomen dat de transitievergoeding toekomt aan personen die niet langer zijn aangewezen op arbeid om in hun levensonderhoud te voorzien, ze hebben immers recht op pensioen, acht de Hoge Raad een legitiem doel. De Hoge Raad vindt dat de wettelijke bepaling passend en noodzakelijk is, waarbij hij overweegt dat de wetgever bij de totstandkoming hiervan de belangen van de verschillende groepen tegen elkaar heeft afgewogen. Ook als de werknemer geen volledige AOW-uitkering heeft opgebouwd, wordt niet op excessieve wijze inbreuk gemaakt op de belangen van deze werknemers. Mogelijk kunnen zij een beroep doen op een vangnetvoorziening.

Hiermee is de weg naar een transitievergoeding voor AOW-ers afgesloten. Wel zou op een andere grond, zoals goed werkgeverschap, een vergoeding kunnen worden geclaimd.

Klik hier om de hele uitspraak te lezen

Kantonrechter Den Bosch: transitievergoeding pro rata berekend bij deeltijdontslag

In deze zaak heeft de werkgever de fulltime arbeidsovereenkomst van zijn werknemer wegens bedrijfseconomische redenen opgezegd met toestemming van het UWV onder gelijktijdige aanbieding van een nieuwe arbeidsovereenkomst voor dezelfde functie voor 20 uur per week ('deeltijdontslag'). De werknemer claimt de transitievergoeding in verband met de opzegging van zijn fulltime arbeidsovereenkomst. De werkgever stelt dat de transitievergoeding bij deeltijdontslag niet verschuldigd is.

Het standpunt van de werkgever wordt door de rechter verworpen. In de parlementaire geschiedenis van de Wet werk en zekerheid zijn de eventuele gevolgen voor de hoogte van de transitievergoeding in het geval van een deeltijdontslag niet aan de orde gesteld. Gelet op de strekking van de transitievergoeding, te weten enerzijds compensatie voor het ontslag en anderzijds het vergemakkelijken van de overgang naar ander betaald werk, stelt de rechter de hoogte van de transitievergoeding vast naar rato van de feitelijke vermindering van de omvang van de arbeidsduur van het dienstverband. Dat betekent dat de werknemer een vergoeding krijgt toegekend van de helft van het bedrag waarop hij aanspraak zou hebben kunnen maken als de arbeidsovereenkomst niet zou zijn voortgezet.

De rechter volgt hiermee dezelfde lijn als de kantonrechter te Groningen eerder dit jaar. Hoewel er een boom kan worden opgezet over de vraag of een pro rata transitievergoeding past in het systeem van de Wwz, is de uitkomst wenselijk voor met name kleine werkgevers. Momenteel buigt de Hoge Raad zich in een andere zaak over deze vraag. De conclusie van de A-G is al verschenen en die sluit zich in ieder geval aan bij genoemde kantonrechters.

Zie ook Kantonrechter Groningen. 9 januari 2018, ECLI:NL:RBNNE:2018:74 en A-G De Bock 20 april 2018, ECLI:NL:PHR:2018:416