Regels voor intern toezicht bij zorgaanbieders

14 april 2021

Op 1 januari 2022 treden de Wet toetreding zorgaanbieders ("Wtza") en de Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders ("AWtza") in werking. Hiermee verband houdt het Uitvoeringsbesluit Wtza dat op 17 maart 2021 is vastgesteld en op 31 maart 2021 is gepubliceerd. In het Uitvoeringsbesluit Wtza zijn – in aansluiting op de Wtza – uitzonderingen op de meldplicht, de vergunningsplicht en de eis van onafhankelijk intern toezicht opgenomen.

Houthoff heeft in juli 2020 gereageerd op de internetconsultatie over het concept van het Uitvoeringsbesluit Wtza ("Concept"). Mede naar aanleiding van deze en andere reacties is een aantal bepalingen aangepast en verduidelijkt. In dit nieuwsbericht noemen wij enkele belangrijke wijzigingen in het Uitvoeringsbesluit Wtza die zien op het intern toezichthoudend orgaan.

• De Wtza-vergunning komt in plaats van de WTZi-toelating. Eén van de voorwaarden voor de vergunning is dat de zorgaanbieder een interne toezichthouder heeft ingesteld, tenzij een van de uitzonderingen van artikel 5 van het Uitvoeringsbesluit van toepassing is. Verduidelijkt is dat een raad van commissarissen of een raad van toezicht kwalificeert als een interne toezichthouder. Net als het Concept bepaalt het Uitvoeringsbesluit Wtza dat de interne toezichthouder uit ten minste drie natuurlijke personen bestaat die twee keer voor een periode van ten hoogste vier jaar kunnen worden benoemd.
• De interne toezichthouder houdt toezicht op het beleid van de dagelijkse of algemene leiding van de instelling (het bestuur) en de algemene gang van zaken binnen de instelling. Volgens de toelichting bij het Uitvoeringsbesluit Wtza betekent dit dat het bestuur ervoor zorg moet dragen dat de interne toezichthouder "effectief toezicht kan houden op het niveau waar de dagelijkse of algemene leiding belangrijke beleidsbeslissingen neemt". De toelichting vervolgt dat als sprake is van een groep of een holdingstructuur de interne toezichthouder toezicht moet kunnen houden op de ontwikkelingen binnen de groep of de holding die de instelling raken, dan wel een risico kunnen vormen voor de instelling. Anders dan de toelichting op het Concept bevat de definitieve toelichting op het Uitvoeringsbesluit Wtza niet langer de verwarrende term "getrapt toezicht". Niettemin is te lezen dat de bedoeling hetzelfde blijft. "De interne toezichthouder moet daarbij rechtstreeks toezicht kunnen houden op het niveau waar de voor de instelling belangrijke beleidsbeslissingen kunnen worden genomen", aldus de toelichting. Het is blijkens artikel 7 lid 1 sub b onderdeel 9 wel mogelijk dat een persoon lid is van zowel de interne toezichthouder van de moeder als van de dochter of van twee rechtspersonen die tot dezelfde groep behoren.
• Artikel 7 van het Uitvoeringsbesluit Wtza bevat onafhankelijkheidseisen van de leden van interne toezichthouder, dus de commissarissen c.q. de leden van de raad van toezicht. Zo mag een lid van het interne toezichthoudende orgaan geen werknemer zijn geweest in de drie voorafgaande jaren. Ten opzichte van het Concept is daaraan toegevoegd dat hij in deze periode bovendien geen werkzaamheden krachtens een overeenkomst van opdracht mag hebben verricht voor de instelling.

Veel zorgaanbieders hebben in hun statuten opgenomen aan welke eisen de raad van commissarissen of raad van toezicht moet voldoen. Het is van belang om na te gaan of deze eisen nog kloppen. Wij adviseren u graag of de statuten van uw instelling nog up-to-date zijn.