Hoe wordt de billijke vergoeding bepaald?

Introductie

De rechter kan de werkgever veroordelen tot betaling van een billijke vergoeding aan de werknemer als de werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. In de maanden na de invoering van de Wet Werk en Zekerheid bleek niet alleen dat deze vergoeding zelden werd toegekend, maar ook dat deze niet zo hoog was als de vergoeding wel werd toegekend. Men tastte echter nog wel in het duister hoe de billijke vergoeding precies werd vastgesteld. De wet alsmede de toelichting daarop bieden daarvoor weinig aanknopingspunten en er is ook geen formule voor. Inmiddels zijn meer uitspraken over de billijke vergoeding verschenen en weten we iets beter waar we aan toe zijn. Zo volgt uit die rechtspraak dat de vergoeding ook een punitief karakter heeft. Hierna bespreken we een uitspraak van de kantonrechter Arnhem die bij het bepalen van de hoogte van de billijke vergoeding een aantal elementen betrekt die enige houvast kunnen bieden voor de praktijk.

Casus

Het ging in deze zaak om een werknemer, tevens statutair bestuurder, die ziek was geworden als gevolg van een burn-out. Volgens de bedrijfsarts stonden er geen medische redenen in de weg aan een terugkeer in zijn eigen functie. De werkgever wilde de werknemer echter niet laten terugkeren in zijn functie en deed de werknemer een beëindigingsvoorstel, dat de werknemer afwees. Vervolgens heeft de werkgever de werknemer in de algemene vergadering de werknemer als statutair bestuurder ontslagen en zijn arbeidsovereenkomst opgezegd wegens een gebrek aan vertrouwen. De werknemer is een procedure gestart. Daarin heeft hij betaling van de transitievergoeding gevorderd alsmede een billijke vergoeding van ruim € 140k op grond van ernstig verwijtbaar handelen door de werkgever. De werkgever had volgens de werknemer geen redelijke grond om op te zeggen. 

De werkgever stelde dat wel degelijk sprake was van een redelijke grond, namelijk een gebrek aan vertrouwen. Volgens de werkgever is dit te scharen onder sub h van artikel 7:669 lid BW, namelijk overige omstandigheden die zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. 

Oordeel rechter

Volgens de rechter is het gestelde gebrek aan vertrouwen onvoldoende voor deze grond. De rechter oordeelde dan ook dat de werkgever de arbeidsovereenkomst zonder redelijke grond heeft opgezegd en daarmee ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. De werkgever werd veroordeeld tot betaling van een billijke vergoeding. Bij de vaststelling van de hoogte hiervan achtte de rechter van belang dat de werknemer 46 jaar oud en 7 jaar in dienst bij de werkgever was. Door de opstelling van de werkgever heeft de werknemer niet kunnen re-integreren en moest hij een nieuwe baan zoeken. Hij zal daardoor eerst terugvallen op een WW-uitkering die aanzienlijk lager ligt dan zijn salaris met een aanzienlijke inkomensderving tot gevolg. Wat de rechter betreft, speelde bij de bepaling van de billijke vergoeding geen rol dat een lange opzegtermijn gold en de werknemer was gebonden aan beperkende bedingen, zoals een concurrentiebeding. Wel vond de rechter dat in de vergoeding het punitieve karakter tot uitdrukking moest komen. Gelet op al deze omstandigheden achtte de rechter de verzochte billijke vergoeding van ruim € 140k op zijn plaats. 

Houthoff tip

Wat opvalt aan deze uitspraak is allereerst dat het niet nakomen van de re-integratieverplichtingen door de werkgever ernstig verwijtbaar handelen oplevert en dus tot betaling van een billijke vergoeding leidt. Wat de hoogte van deze billijke vergoeding betreft, kan uit de uitspraak worden opgemaakt dat de schade die de werknemer door zijn ontslag lijdt, relevant is voor de hoogte van de vergoeding. Daarnaast speelt het punitieve karakter een rol. Deze combinatie leidde in deze zaak tot een hoge billijke vergoeding. Dat past in de gedachte van de wetgever achter de billijke vergoeding. Omdat de transitievergoeding is gemaximeerd, moet van de billijke vergoeding een afschrikwekkende werking uitgaan. Als werkgever dient u niet te licht te denken over de billijke vergoeding. Als deze wordt toegekend, kan dit een kostbare aangelegenheid worden. 

Klik hier om de hele uitspraak te lezen.