Wetsvoorstel leidt tot toepassing WNT op onderaannemers in de zorg

Begin 2018 kondigde de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) al aan dat ontwijking van de Wet Normering Topinkomens (WNT) in de zorg zou worden aangepakt. Aanleiding daarvoor was berichtgeving in Het Financieel Dagblad over ontwijkingsconstructies van het winstuitkeringsverbod en de WNT.

Sinds 2013 geldt voor topfunctionarissen (met name: bestuurders) van zorginstellingen met een toelating als bedoeld in de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) een bezoldigingsmaximum van 130% van een Ministersalaris, de zogenaamde Balkenende-norm. In 2015 is met invoering van de WNT-2 het maximum verlaagd tot 100% van het Ministersalaris, welk maximum per 2016 in de zorg is gaan gelden op basis van de ministeriële regeling voor de zorg. Zorginstellingen worden – afhankelijk van hun omvang, taken, financiering en complexiteit – in deze ministeriële regeling ingedeeld in een van de vijf klassen met een eigen maximum bezoldigingsnorm; in 2019 variërend van € 107.000 tot € 194.000 bruto. Deze maxima gelden niet voor medisch specialisten.

De WNT – en dan met name de verlaging in 2015/2016 – heeft bij topfunctionarissen binnen en buiten de zorg tot veel ophef geleid. Dat geldt niet alleen voor zittende bestuurders, die na afloop van het overgangsrecht zijn geconfronteerd met een lagere bezoldiging, maar ook blijkt het lastig om nieuwe bestuurders aan te trekken binnen de maxima en vervolgens te behouden. De gewenste en ongewenste effecten van de WNT worden met enige regelmaat geëvalueerd.

Vooruitlopend op de uitkomst van de evaluatie van de WNT in 2020, heeft de Minister van VWS geconstateerd dat binnen de zorg constructies bestaan die ertoe leiden dat de WNT buiten toepassing blijft. Dat hangt samen met het feit dat zorginstellingen met een WTZi-toelating de zorg vaak uitbesteden aan onderaannemers zonder WTZi-toelating. Dat is binnen de zorgwetgeving toegestaan. Het kan daarbij voorkomen dat de bestuurders van beide rechtspersonen (aldus de WTZi-instelling en onderaannemer) dezelfde zijn, waarbij de WNT alleen van toepassing is op de WTZi-instelling. De Minister ziet dit (kennelijk) als ontwijking van de WNT, omdat de bezoldiging van (dezelfde) bestuurder van de onderaannemer ongereguleerd is.

Het wetsvoorstel dat nu ter consultatie voorligt, laat de koppeling met de WTZi los. De WNT wordt van toepassing op zorginstellingen die behoren tot een bepaalde categorie van instellingen (gelijk aan het Uitvoeringsbesluit WTZi), (hoofdzakelijk) verzekerde zorg verlenen en waar ten minste twee personen, waarvan één zorgverlener, werkzaam zijn. Ook instellingen die zorg middellijk of onmiddellijk laten verlenen, vallen onder de WNT. Met deze wijziging wordt niet alleen beoogd ontwijkingsconstructies aan te pakken, maar zou ook de toepassing van de WNT in de zorg moeten verduidelijken. Bovendien loopt de Minister hiermee vooruit op de aanstaande wijziging van de WTZi.

Overigens worden met het wetsvoorstel ook andere onderdelen van de WNT aangepakt, waaronder het begrip gelieerde rechtspersonen. Daarop is juridisch nog wel het een en ander af te dingen. Zie ook onze reacties op de eerdere wetsvoorstellen voor vergelijkbare aanpassingen van de WNT in 2016 (Evaluatiewet WNT en WNT-3).

Neem voor meer informatie over de toepassing van de WNT en de gevolgen van onderhavig wetsvoorstel in de zorg contact op met Jet Stolk (arbeidsrecht) en/of Freeke Heijne (bestuurs- en gezondheidsrecht).

Lees hier de volledige Zorg News Update van week 26. 

Monitoring wetsvoorstellen Zorg

Op onze website vindt u een overzicht van de aanhangige en recent in werking getreden wetsvoorstellen in de zorg. Per wetsvoorstel kunt u de volledige naam, actuele status en bijbehorende documenten raadplegen. Zo heeft u een volledig en actueel overzicht van de ontwikkelingen op het gebied van wetgeving in de zorg.

Klik hier voor de monitoring wetsvoorstellen Zorg.