News Update Hoge Raad
16 juni 2023
Publiek doel kan volstaan voor dringend eigen gebruik
CIVIEL
Een verhuurder van woonruimte kan de huurovereenkomst opzeggen wegens dringend eigen gebruik. Als de huurder niet instemt met de opzegging, kan de rechter een vordering tot beëindiging toewijzen. Daarvoor moet de verhuurder aannemelijk maken dat hij het gehuurde zo dringend nodig heeft voor eigen gebruik, dat van hem, de belangen van beide partijen naar billijkheid in aanmerking genomen, niet kan worden gevergd dat de huurovereenkomst wordt verlengd (art. 7:271 lid 4 BW en art. 7:274 lid 1, onder c, BW). In het Herenhuis-arrest oordeelde de HR dat een structurele wanverhouding tussen de exploitatiekosten en de huuropbrengsten het oordeel kan rechtvaardigen dat de verhuurder het verhuurde in verband met renovatie zo dringend nodig heeft voor eigen gebruik dat niet verlangd kan worden dat de huurverhouding wordt voorgezet. De HR verduidelijkt nu dat een structurele wanverhouding tussen exploitatiekosten en huuropbrengsten alleen een vereiste is indien het bouw- of renovatieplan van de verhuurder in overwegende mate is gebaseerd op financiële motieven. Indien het plan in overwegende mate berust op een stedenbouwkundig, sociaaleconomisch of volkshuisvestelijk doel, volstaat voor dringend eigen gebruik dat de verhuurder aannemelijk maakt dat het plan aan dat doel kan bijdragen.
Verdeling van executie-opbrengst
CIVIEL
Schuldeisers hebben behoudens redenen van voorrang onderling een gelijk recht om, na aftrek van executiekosten, pro rata uit de netto-opbrengst van de goederen van hun schuldenaar te worden voldaan (art. 3:277 lid 1 BW). Schuldeisers zijn volgens de HR bevoegd om geheel of gedeeltelijk af te zien van het meedelen in de executie-opbrengst, ook als de uitoefening van die bevoegdheid leidt tot een andere verdeling dan uit art. 3:277 lid 1 BW voortvloeit. Voor uitoefening van die bevoegdheid behoeft de schuldeiser niet de instemming van de schuldenaar of zijn medeschuldeisers.
HR beantwoordt prejudiciële vragen over vertrouwensbeginsel
STRAF
De Rb. Overijssel en Rb. Noord-Nederland stellen prejudiciële vragen over de betekenis van het vertrouwensbeginsel voor de beoordeling van de rechtmatigheid en betrouwbaarheid van onderzoeksresultaten die in een ander land zijn verkregen door buitenlandse autoriteiten. De vragen stellen met name aan de orde wat hiervoor het relevante toetsingskader is als het OM deze onderzoeksresultaten bij het strafdossier voegt. De HR beantwoordt de vragen en gaat daarbij in op de opsporing onder verantwoordelijkheid van de Nederlandse en buitenlandse autoriteiten. Voorts bespreekt de HR of en zo ja in welke gevallen een machtiging van de rechter-commissaris is vereist, het gebruik van informatie uit andere onderzoeken en het eventuele belang van EU Richtlijnen betreffende verwerking persoonsgegevens en bescherming persoonlijke levenssfeer. Verder gaat de HR in op het beginsel van equality of arms en de beoordeling van verzoeken tot het voegen van stukken bij processtukken en het verkrijgen van inzage.
Ongerealiseerd valutaverlies op uitgestelde betaling niet aftrekbaar
FISCAAL
Belanghebbende is de moedermaatschappij van een fiscale eenheid die in EUR rapporteert. Haar dochtermaatschappij heeft in 2014 een vliegtuig gekocht. Een gedeelte van de USD-koopprijs is pas verschuldigd bij levering in 2015. Belanghebbende heeft de toekomstige betalingsverplichting gepassiveerd en het ongerealiseerde valutaverlies in haar aangifte vennootschapsbelasting 2014 afgetrokken. De HR oordeelt dat volgens goed koopmansgebruik de koopsom van een bedrijfsmiddel op de fiscale balans in beginsel geactiveerd moet worden op het moment van levering in de valuta waarin de belastingplichtige zijn belastbare bedrag berekent. Belanghebbende mag het ongerealiseerde valutaverlies derhalve niet ten laste van haar winst brengen, maar had een even groot bedrag moeten activeren.
